اوتيسم (درخودماندگي) همواره از ديدگاه زيان‌هايش تعريف شده است، اما اکنون زمان آن است که به فوايد آن بپردازيم
«ميشل داوسون» نمي‌تواند از پس مسافرت‌هايي با اتوبوس‌هاي پر از جمعيت برآيد، و براي سفارش يک فنجان قهوه در رستورانبه مشکل برمي‌خورد؛ زيرا تماسبا ديگران وي را مضطرب مي‌سازد.در طي سال‌هاي اخير، وي خود را پژوهشگر بيمارستان Riviere-des-Prairies که بخشي از دانشگاه مونترآل کاناداست معرفي مي‌کند. حوزه تحقيقاتي داوسون، توانايي‌هاي شناختي افراد مبتلا به «اوتيسم»، يعني افرادي شبيه خود اواست.
وي يکي از اعضاي گروه دانشمنداني است که معتقدند تعاريفجاري از اوتيسم، بر پايه يافته‌هاي قديمي و گمراه‌کننده استوار است و ماهيت اوتيسم طي ?? سال گذشته مورد بدفهمي قرار گرفته است.
کتب پزشکي به ما مي‌گويند که «اوتيسم» يا «درخودماندگي»، نوعي ناتواني رشدي است و با اختلال در سه حوزه شناخته مي‌شودکه عبارتند از «ارتباطات»، «تخيل» و «تعاملات اجتماعي». با وجود اين‌که درجات متفاوتي از اين بيماري وجود دارد، روان‌پزشکان معتقدند که در حدود سه‌چهارم افراد مبتلا به اوتيسم، به لحاظ ذهني عقب‌مانده‌اند.
طي دهه اخير، جنبشي در حوزه دفاع ازبيماران اوتيسمي صورت پذيرفته است که بر اين ايده استوار است که بيماران مبتلا به اوتيسم، ناتواننبوده و تنها «به‌لحاظ عصبي»، به‌طرز متفاوتي نسبت به «افراد معمولي» فکر مي‌کنند.
مطالعات داوسون و ديگران، اين مفهوم را يک قدم جلوتر برده است. آنها معتقدند که بيماران اوتيسمي نه‌تنها متفاوت فکر مي‌کنند، بلکه نحوه تفکر آنها از برخي جهات بهتر از افراد عادي است. از اين امر، تحت عنوان «مزيت اوتيسم»ياد مي‌شود.
ناتوان يا متفاوت؟
چگونه گروهي از افراد که به‌طور عام به آنها مانند معلولان نگريسته مي‌شود، به چنين مزيت شناختي دست يافته‌اند؟ در ابتدا، اين تحقيقاتْ مطالعاتي را به چالش کشيد که به‌ظاهر نشان مي‌دادند افراد مبتلا به اوتيسم، ضريب هوشي پاييني دارند.
ساير مطالعات، از وسعت توانايي شناختي اين بيماران -اعم از توجه به جزئيات، حساسيت به زير و بم موسيقي، و حافظه بهتر- پرده برداشته‌اند.
تصويربرداري‌هاي اخير مغزي نشانگر اين هستند که چه تفاوت‌هاي عصب‌شناختي در پساين توانايي‌ها نهفته است. حتي برخي از کارآفرينان تلاش کرده‌اندکه از استعدادهاي افراد مبتلا به اوتيسم بهره‌برداري کنند. «ايزابل سولير»، روان‌شناس اعصاب در دانشکده پزشکي هاروارد که با داوسون کار مي‌کند، مي‌گويد: «دانشمنداني که در زمينه اوتيسم کار مي‌کنند، از توانايي‌هاي اين افراد مانند داستان کوتاه ياد مي‌کنند و اين دست توانايي‌ها، به‌ندرت محوريت يک تحقيق را به خود اختصاص داده‌اند. اما امروزه،پژوهشگران به توانايي‌هايي که مارا در شناخت اوتيسم ياري مي‌کنند، علاقه‌مند شده‌اند.»
اين حقيقت که افراد مبتلا به اوتيسم داراي استعدادهاي خاصي هستند، به‌تازگي کشف نشده است. «لئو کانر» که براي نخستين باردر اوايل دهه ???? اوتيسم را تشريح کرد، خاطرنشان ساخته است که گروهي از بيماران داراي برخي توانايي‌ها (که وي آنها را «جزاير کوچک توانايي» مي‌ناميد) هستند که اين توانايي‌ها در زمينه حافظه، نقاشي و حل معماها هستند. اما تأکيد کانر، همانند ساير افراد در آن زمان، متوجه نقاط منفي اوتيسم بود.
امروزه عقيده بر اين است که اوتيسم، از حيث اين امر که چه خصوصياتي وجود دارند و تا چه حد به وضوح بروز داده مي‌شوند، متفاوت است. علت اين بيماري هنوز به صورت امري ناشناخته باقي ماندهاست؛ با اين وجود، شواهدي مبني بر نقش ژن‌ها به همراه عوامل تأثيرگذار بر رشد در رحم، گزارش شده‌اند.
تاکنون يک تشريح خاص و برازندهکه دربرگيرنده همه موارد متفاوت ذهن اوتيسمي است، ارائه نشده است؛ اما ايده‌هاي متفاوتي با هدف تشريح برجسته‌ترين خصايص مطرح شده‌اند. شايد شناخته‌شده‌ترين ايده اين است که افراد مبتلا به اوتيسم، فاقد تئوري -يعني درک اين‌که ساير افراد باورهاي متفاوتي از شما و يا از واقعيت دارند- هستند.
اين امر، تشريح مي‌کند که چرا بيماران اوتيسمي نمي‌توانند دروغ بگويند و يا دروغ‌هاي ديگران را بفهمند. البته شواهد حمايتگري که درپس اين تئوري وجود دارند، اخيرا به چالش کشيده شده‌اند.
يک مغز بيش‌فعال
بسياري از محققان اشاره مي‌کنند کهافراد مبتلا به اوتيسم، به تصاوير وصداها به‌طرز فوق‌العاده‌اي حساس‌اند. در سال ????، «کميلا مارکرم»، «هنري مارکرم» و «تانيا رينالدي» از مؤسسه فناوري فدرال سوئيس در لوزان، بر مبناي اين يافته‌ها تئوري موسوم به «سندرومدنياي تشديدشده» را مطرح کردند.
براساس اين تئوري، اوتيسم در نتيج? يک مغز بيش‌فعال -که تجربيات حسي روزمره را شدت مي‌بخشد- رخ مي‌دهد.
يکي از شواهد مهم آنها، يافته‌هاي مربوط به تفاوت‌هاي ساختاري افراد اوتيسمي در ناحيه کورتکس مغزاست. افراد اوتيسمي داراي «ميني‌کالمن«1هاي کوچک‌تري هستند؛ اما تعداد آنهادر اين افراد بيشتر است.
به‌رغم آن‌که برخي از پژوهشگران اين خصيصه را به عملکرد بالاتر نسبت داده‌اند، گروه يادشده هنوز از تئوري خود درراستاي تشريح ناتواني‌ها و نقايص اوتيسم استفاده مي‌کند.
يک گروه ديگر به رهبري «ماترون»،تئوري ديگري را درباره اوتيسم مطرحکرده که نقاط قوت افراد اوتيسمي رابه طور کامل‌تر و دقيق‌تر تشريح مي‌کند. تئوري «مدل عملکرد ادراکي ارتقايافته»، مطرح مي‌کند که ذهن‌هاي اوتيسمي به‌طرز عجيبي متفاوت‌اند؛ اما اين امر لزوما به اين دليل نيست که تخريب شده‌اند. ماترون مي‌گويد: «اين يافته‌ها چشم‌انداز نويني را نسبت به اوتيسم ايجاد مي‌کنند کهمي‌تواند شبيه زبان نشانه برايافراد ناشنوا باشد.»
در عين حال، «هنري مارکرم» بيان مي‌کند که ايده دنياي تشديدشده و تئوري ماترون، در بسياري از جنبه‌ها هم‌راستا هستند.
باکس:
اين حوزه در صورت اجرايي شدن، جالب توجه است
آقاي «تورکيل سون»، مؤسس يک شرکت فناوري اطلاعات در دانمارک، براي سرمايه‌گذاري در زمينه نقاط قوت بيماران اوتيسمي (نظير حافظه و توجه به جزئيات) تلاش‌هاي زيادي را در بخشخصوصي انجام داده است. شرکت وي ?? کارمند دارد که ?? نفرِ آنها مبتلا به اوتيسم هستند. کارکنان پس از يک دوره آموزشي، به عنوان مشاوران فناوري اطلاعات به ساير شرکت‌ها خدمت مي‌‌دهند. سونکه خود قبلا مشاور بوده است، اين شرکت را در سال ????، کمي پس از آن‌که پزشکان تشخيص دادند پسر وي مبتلا به اوتيسم است، راه‌اندازي کرد. وي مي‌گويد: «من تنها پدري هستم که در ابتدا با نااميدي، اين شرکت را براي ايجاد شرايط کار براي مبتلايان به اوتيسم تاسيس کردم.»
البته اين شرکت، به‌صورت خيريه فعاليت نمي‌کند. شرکت آقاي سون، در سال ???? سودي معادل ???هزار پوند داشت و به زودي شعب آن در انگلستان، ايسلند و آلمان افتتاح خواهند شد. در شيکاگو نيز يک شرکت غيرانتفاعي با الگوگيري از مدل سون افتتاح شده است.
«ميشل داوسون»، يکي از پژوهشگراني که خود به اوتيسم مبتلاست و در دانشگاه مونترآل کانادافعاليت مي‌کند، اميدوار است که اين شرکت‌ها نگرش عمومي را تغيير داده و فرصت‌هاي کاري را براي بيماران اوتيسمي فراهم سازند. با اين وجود، وي با دسته‌بندي افراد -بر مبناي اين سؤال که چه نوع مشاغلي براي بيماران اوتيسمي مناسب است- مخالفبوده و اعتقاد دارد که اين سؤال شبيهاين است که بپرسيم چه مشاغلي براي زنان مناسب است.
سون اخيرا يک برنامه آموزشي را براي بزرگسالانِ مبتلا به اوتيسم طراحي کرده و يک مربي موسيقي و هنر را نيز استخدام کرده است. او مي‌گويد: «هدف ما، اجرايي کردن مدلي است که در آن افرادي که با انتظارات سنّتي جامعه در خصوص مهارت‌هاي اجتماعي دست به گريبان‌اند، مي‌توانند موفق شوند.»
××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××
شرح عکس:
دانش ما درباره «اوتيسم» روزبه‌روز درحال پيشرفت است و نخستين بار نيست که پرده از ويژگي‌هاي شگفتِ اين عارضه برداشته مي‌شود.چند سال قبل هم کشف‌هاي تازه‌اي در اين مورد انجام شده بود؛ و اين دستاوردها آن‌قدر مهم بود کهمطلب اصلي و عکس روي جلد مجله پرتيراژ «تايم» را به خود اختصاص داده بود
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
